Doğal Sinekkovucular

Sıcaklarda beklenen sıkıntı; Sivrisinekler…

Nasıl doğal korunma sağlayabiliriz?

♦ Sivrisinek tarafından ısırılmayan acaba var mıdır? Birçoğumuz,özellikle yaz aylarında sivrisinek mağduru oluruz. Mağduriyet durumumuz yaydığımız koku, kan grubumuz, kıyafetimizin rengi, ortamın sıcaklık ve nem oranı, hatta içilen içeçekler gibi karmaya dayanmaktadır.

♦ Eğer yapınız sivrisinekleri bir mıknatıs gibi çekiyorsa kaşıntı ve kızarıklıklardan yorulmamak imkansız.

♦ Hangi tip sivrisinek ile karışılaşırsanız karşılaşın kimyasal böcek ilacı içerikli DEET veya Picaridin içeren bir koruma kullanmanız çevre sağlığı ve kişisel sağlığınız açısından zararlıdır. Deet veya Picaridin içerikli ürünler, Zika Virüsü veya Sıtma Vürüsü taşınabilecek bölgelere gidilmesi dışında tavsiye edilmemektedir.

♦ Doğa yürüyüşleri, bahçe işleri, kamp kurma vs gibi durumlarda doğal sineksavarlar çok daha iyi alternatiflerdir. Doğal içerikli ve alkol içermeyen sinek savarların kullanımı özellikle çocuklar, hamileler ve hassas cilde sahip kişilerde önemlidir.

♦ Sivrisineklere, karbondioksit ve belli vücut kokuları daha çekici gelmektedir. Dünya genelindeki insanların yaklaşık yüzde 20’sinin, sivrisinekler için daha ’çekici’ olduğu bilinmektedir.

♦ Parmak izi gibi insandan insana değişiklik gösteren metabolizma ve vücut kimyası sivrisineklerin hedefi olup olmamamız üzerinde etkili olmaktadır.

♦ Dişi sivrisinekler yumurtlamak için kana ihtiyaç duyarlar. Sineklerin temel enerji kaynağı şekerdir. Tüm sinekler meyve nektarı, suları ve bitki sıvılarıyla beslenir. Şeker enerji üretmek için kullanılır, kan ise yumurtalar için saklanır.

♦ Sivrisineklerin uzun burnu ve 2 tüpü bulunmaktadır. Tüplerden biri tükürüğü deriye verirken diğeri de kanı emmektedir. Tükrük ciltte ortalama 24 saate varan allerjik reaksiyona neden olabilmektedir.

⇒ Sinekler nefes verirken havaya karışan karbondioksiti izleyerek yönlerini bulurlar. Kendine yuva arayan bir sinek bu gazı takip ederek hedefe ulaşır. Üzerimize konduğunda ise harekete geçmesini tetikleyen ya da önleyen faktörler işin içine girer.Bilim adamları genetik uygunluğun sivrisinek saldırılarına açık olmayı yüzde 85 oranında belirlediğini belirtiyorlar. Vücut kimyasının ürettiği ve cilde saldığı bazı maddeler sivrisineklerin dikkatini çekiyor. Cilt yüzeylerinde yüksek konsantrasyonda folik asit, steroid ve kolesterol bulunması bunlara bir örnek. Sivrisinekler, ürik asit gibi bazı asitleri yoğun olarak üretenleri de hedef alabiliyor. Bu maddeler, sineklerin koku duyularını uyararak onları kurbana doğru yöneltiyor.

Sivrisineklere çekici gelen durumlar

• "0" kan grubu sivrisinekleri cezbediyor
•  Araştırmalar sivrisineklerin 0 grubu kanı daha ’lezzetli’ bulduğunu belirtiyor. Sivrisinekler, kişinin hangi kan grubundan olduğunu ise, insan vücudunun salgıladığı bazı maddeler aracılığıyla tespit ediyor.
• Sivrisinekler kandaki proteinlerden beslenirler. Araştırmalara göre, 0 kan grubuna sahip kişiler A kan grubuna göre iki kat daha fazla ısırığa maruz kalırlar. B kan grupları ise ortada yer almaktadırlar.
• Japonya’da yapılan bir araştırmada, sivrisineklerin kan grubu 0 olan kişileri ısırma ihtimali, kan grubu A olanları ısırma ihtimalinden iki kat daha yüksek olduğu görülmektedir.
• Yine ABD kaynaklı bir araştırmaya göre, sivrisinekler, dolunay zamanında, diğer zamanlarda olduklarından 500 kat daha hareketli oluyor. Gökyüzünde dolunay olduğu zamanlar özellikle günbatımı ve şafak vaktinde, yiyecek arayan dişi sivrisinekler tarafından ısırılma ihtimaliniz çok yüksek.

♦ Sivrisinekler hamileleri farkediyor.

• Hamilelerin sivrisinek ısırığına maruz kalma riski de hamile olmayan kadınlarla karşılaştırıldığında daha yüksek. Araştırmacılara göre, gebeliğin son aylarında olan kadınların nefes verme oranı yüzde 21 artıyor ve nefesteki nem ve karbondioksit sivrisinekleri çekiyor.
• Hamile kadınların karın bölgesinde yaklaşık 1 derecelik daha yüksek sıcaklık olduğundan, bu, vücudun, ter yoluyla, sivrisineklere çekici gelen maddeler salgılamasına yol açıyor. Ayrıca kadınlarda ovülasyon döneminde sivrisinek ısırma riskinin daha yüksek olduğu görülmektedir.
• Nefes ve terdeki asitler sivrisineklerin işini kolaylaştırıyor.

• Sivrisineklerin hedef bulmada en önemli yardımcısı insan nefesinden yayılan karbondioksittir öyle ki 5 metre uzaklıktaki karbondioksiti bile algılayabilmektedirler.
• Neticede nefes verirken daha fazla karbondioksit salgılayan kişiler diğerlerine oranla sivrisinekler için daha cazip hale gelmektedir.
• Nefes verirken atılan karbondioksit ve terdeki laktik asit gibi maddeler, sivrisineklerin avını daha kolay bulmasına yardımcı olurlar. Bu yüzden, eğer koşuyorsanız ya da egzersiz yapıyorsanız, daha hızlı nefes aldığınız ve terlediğiniz için ısırılma riskiniz daha yüksek. Araştırmalar, fiziksel aktivitenin ısırılma riskini yüzde 50 oranında arttırdığını ortaya koyuyor.

♦ Ciltteki bakteriler, metabolizma

• Sivrisinekler, karbondioksite ilave olarak insan terindeki laktik asit, ürik asit, amonyak kokularına gelirler. Ayrıca vücut sıcaklığı daha yüksek olanları severler.
• Sivrisinekleri çeken başka bir etken ise, ayak kokusu. Yapılan araştırmalar, sivrisineklerin vücutta en çok ayak kokusuna geldiğini, göstermektedir.
• 2011 yılına ait bir çalışmada, bilim insanları ciltteki belirli bakterilerin fazlalığının sivrsinekleri çektiğini keşfettiler. Sivrisineklerin ayak bileklerini daha fazla ısırmasının sebebi de bu. Çünkü ayak ve ayak bileklerinde daha fazla bakteri bulunmaktadır.
• Sadece bir şişe bira bile size sivrisineklere karşı çekici kılabilir. Çünkü hem vücuttan salgılanan etanol miktarı hem de vücut ısısı artar.

Kıyafetin rengi

• Sivrisinekler insanları bulmak için kokunun dışında renkleri de kullanır. Siyah, koyumavi, kırmızı renklere daha fazla giderler.
• Koyu renk elbise giyenlerin, açık renk giyenlere oranla, sivrisinekleri daha çok cezbettiği bilinmektedir. Sivrisinekleri en çok çeken iki renk siyah ve kırmızı. En az çeken renk ise sarı.

Sivsineklerin tercihlerini genetik faktörler de etkiliyor!

• İnsanlardan yayılan kimyasalları kromatografi yöntemiyle inceleyen bilim insanları, bazılarından salgılanan kimyasalların ve vücutlarından yayılan kokunun sivrisinekleri uzak tuttuğunu gördüler. İskoçya Aberdeen Üniversitesi’nden Dr. James Logan, sivrisineklere dirençli gönüllü deneklerin vücut kokularıyla sinekleri çeken insanların kokularını karşılaştırmışlar ve araştırma sonucunda sivrisinekleri kovmada etkili 5 tür keton belirlemişlerdir. Bu maddeleri normalde sivrisineklere çekici gelen denekler üzerine sıkmışlar ve sivrisineklerin bu kişilere artık yaklaşmadıklarını görmüşlerdir.

Neden doğal sinek savarlar?

• Son yıllarda sivrisineklere karşı doğal koruma metodları tercih edilmektedir. Bunun nedeni sentetik ürünlerin sakıncalarının daha iyi anlaşılmasıdır.

Bu sakıncalar:

- Sivrisineklerin sentetik içerikli/ kimyasal ürünlere direnç göstermeleri

- Sentetik içerikli ürünlerin non-selektif olduklarından doğadaki diğer organizmalara/canlılara zarar verebilmeleri

- Sentetik ürünlerin toksisite problemleri

olarak sıralanmaktadır.

⇒ Bu nedenle “çevre dostu/ echo friendly” korumalara karşı ilgi hızla artmaktadır.

⇒ Çevre dostu/ echo friendly korumalar doğal yağlar içermektedirler.

Bir sonraki yazımızda doğadaki sinek savarlarla buluşmak üzere,

Sevgiler…

Uzm. Ecz. Sevil  Ağalar Altınel

http://www.naturenurture.com.tr/urunler/jungle-formula/